آذربایجان دموکرات فرقه سی

Azərbaycan Demokrat Firqəsi

فرقه دموکرات آذربایجان

TARİXİ ŞƏXSİYYƏTLƏRİMİZ: FİRUDUN İBRAHİMİ

Firudun İbrahimi 1918-ci ilin noyabr ayının 21-də Cənubi Azərbaycanın Astara şəhərində anadan olmusdur. Atası Qəni İbrahimi dövrünün qabaqcıl ziyalılarından biri olmuşdur. O,“Ədalət Firqəsi” yaradıldıqdan sonra bu firqənin Astara şəhər təşkilatını qurmuşdur. Qəni İbrahimi siyasi fəaliyyətinə görə həbs edilmişdir. Təbrizdə və Tehranda həbsxanalarda saxlanılmışdır. Uzun müddət həbsdə olmuş, sonra xəstə olduğu üçün həbsdən azad edilmişdir, Qəni İbrahimi 1944 –cü ildə İran Tudə Partiyasının Nəhavənd təşkilatını yaratmışdır. 2 ildən sonra yenidən həbs olunmuşdur. 1958-ci ildə azadlığa buraxılsa da, rejimin əlaltıları tərəfindən zəhərləndirilərək öldürülmüşdür .

Atasının bu fəaliyyəti Firudun İbrahimiyə təsirsiz ötüşə bilməzdi. Özü üçün dünyagörüş formalaşdıran Firudun İbrahimi siyasi mərkəzə daxil olmuşdur. O, Tehran Universitetində təhsil aldığı zaman İranın Tudə Partiyasına qoşulmuşdur .

Həmçinin müxtəlif mətbuat orqanlarında siyasi mövzulara toxunan yazılarla çıxış edir. İctimai fəaliyyəti zamanı Seyid Cəfər Pişəvəri ilə tanış olmuşdur .

Seyid Cəfər Pişəvəri ilə tanışlıq onun həyatında böyük rol oynamışdır. Firudun İbrahimi görkəmli ictimai-siyasi xadim, jurnalist, publisist və diplomat olmuşdur. O, diplomat kimi 1946-cı il 23 iyul və 15 oktyabr tarixində Fransanın paytaxtı Parisdə 21 dövlətin iştirak etdiyi “Beynəlxalq Sülh Konfran- sında” iştirak etmişdir. Konfransda Cənubi Azərbaycanda baş verən xalq hərəkatını hərtərəfli işıqlandırmış və ədalətli cəmiyyət modelini isbat etməyə çalışmışdır. Firudun İbrahiminin çıxışı iştirakçılar tərəfindən müsbət qarşılanmışdır. Bu çıxışın bir əhəmiyyəti də ondan ibarət olmuşdur ki, Firudun İbrahimi öz dogma ana dilində danışmışdır.

Seyid Cəfər Pişəvəri 3 sentyabr 1946-cı il tarixində ADF-nin yaranma sına həsr olunan tədbirdə çıxış edərək Firudun İbrahiminin “Paris Sülh Konfransından” göndərdiyi hesabatları çox yüksək qiymətləndirmiş və demişdir: “Bizim hərakatımız dil vasitəsi ilə dünyada nüfuz və şöhrətə malik ola bildi. Dünya bildi ki, beş milyonluq bir xalq var ki, öz dilində (Azərbaycan dilində) yazır və oxuyur… İndi dünyanın əzilən millətləri bizi alqışlayır və bizə nicat verən bir xalq kimi baxır” .

Firudun İbrahimi həmçinin “Paris Sülh Konfransında” Misir, Əlcəzair, Tunis, Mərakeş və digər müstəmləkə rejimləri və yerli feodallar tərəfindən əzilən xalqların nümayəndələri ilə görüşdə Milli Hökumətin əldə etdiyi uğurları söyləmiş və “Ərəb Liqası”nın üzücü olan dövlətlərə ədalətli cəmiyyət qurmağın timsalında Milli Hökuməti örnək göstərmiş və demişdir: “Hər bir millət həqiqi azadlıq əldə etmək və öz müqədaratına sahib olmaqdan ötrü yalnız bir gücə söykənməlidir və bu qüvvə millətin birliyidir”.

Firudun İbrahimi ABŞ, Böyük Birtaniya, Fransa, SSRİ və digər böyük dövlətlərin fəaliyyətləri, müzakirə etdikləri məsələlər, o dövrdə müharibədən sonrakı cəmiyyətin necə formalaşdırıldığı haqqında təhlilləri də diqqətəlayiqdir. Bu baxımdan onun U.Çörçilin çıxışından gətirdiyi nümunə önəmlidir. Baş nazir demişdir: “Biz Avropada sülh və təhlükəsizlik şəraiti yaratmalıyıq. Ona görə ABD kimi bir qurum yaratmalıyıq… Almaniyanı da yeni hücum qüvvəsindən məhrum etmək lazımdır. Amma gərək keçmişi yaddan çıxardıb cəza verməkdən vaz keçə” .

Artıq doğma vətənimiz Azərbaycan müstəqilliyini əldə etmiş, demokratik inkişaf yoluna qədəm qoymuşdur. Vətənimizin gündən-günə çiçəklənməsi naminə bü gün də Seyid Cəfər Pişəvəri, Firidin İbrahimi, Emin Umani və s. kimi, vətənin azadlığı naminə canını fəda edən, apardıqları mübarizə ilə Azərbaycanın tarixini yazan qəhrəmanlara, şəxsiyyətlərə ehtiyacımız var. Bizim borcumuz isə həmin tarixi şəxsiyyətlərin həyatını, fəaliyyətini oxuyub öyrənmək, onlardan nümunə götürməkdir. Müstəqil Azərbaycanın dünyada tanınması və çiçəklənməsi naminə. Yaşasın Güneyli, Qüzeyli, Qərbli və Şərqli böyük Azərbaycan!

İmanov Sənan

ADPU. filologiya, II kurs

Facebook
Telegram
Twitter
Email